Suriye’de ‘geçiş adaleti ve kayıp kişiler’ için komisyon kuruldu

Geçici Devlet Başkanı Ahmed el-Şaraa tarafından yayımlanan 20 No’lu kararname ile kurulan bu komisyon, eski rejim döneminde işlenen ağır insan hakları ihlallerini araştırmak, sorumluları adalet önüne çıkarmak ve mağdurlara tazminat sağlamak amacıyla görevlendirildi. Komisyonun başkanlığına Abdulbaset Abdullatif atandı ve 30 gün içinde çalışma ekibini oluşturması ve iç düzenlemeleri hazırlaması istendi.

Komisyon, Suriye’de yasal ve idari bağımsızlıkla çalışacak. Ayrıca, Esad rejimi döneminde işlenen suçlara dair delil toplama sürecinin karmaşıklığına rağmen, bazı üst düzey yetkililerin yargılanması planlanıyor. Bunlar içinde, 1977 yılında Lübnanlı lider Kemal Cumblat’ın suikastıyla ilişkilendirilen eski Tümgeneral İbrahim Huveyce bulunuyor.

Ulusal kayıp kişiler komisyonu

Aynı tarihte yayımlanan 19 No’lu kararname ile kurulan bu komisyon, iç savaşta kaybolan veya zorla kaybedilen kişilerin akıbetini araştırmak, vakaları belgelemek, ulusal bir veri tabanı oluşturmak ve mağdur ailelere hukuki ve insani destek sağlamakla görevlendirildi. Komisyonun başkanlığına Muhammed Reda Calkhi atandı.

Birleşmiş Milletler’in (BM) 2023 yılında kurduğu Suriye Arap Cumhuriyeti’ndeki Kayıp Kişilerle İlgili Bağımsız Kurum (IIMP), bu komisyonun kurulmasını memnuniyetle karşıladı ve desteklediğini açıkladı. 

Uluslararası tepkiler

Uluslararası Af Örgütü, Suriye’nin yeni yönetimine, geçmişteki ihlallerin sorumlularının hesap vermesini sağlamak ve mağdurların haklarını tanımak için somut adımlar atma çağrısı yaptı. Örgüt, yeni ihlallerin önlenmesi için insan hakları temelli reformların acilen hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Söz konusu iki komisyonun kurulması, Suriye’nin uzun yıllar devam eden çatışma ve baskı döneminden sonra adalet ve uzlaşıya yönelik önemli bir adım olarak yorumlanıyor.

Kaynaklar:

Reuters

Arabnews

AGORA AJANSI  -  CHANNEL24