Basın özgürlüğünde küresel gerileme: Türkiye ne durumda?
Dünyada basın özgürlüğü, 2025 yılında şu ana kadarki en düşük seviyesine geriledi. Sınır Tanımayan Gazeteciler’in (RSF) yayımladığı 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre; 180 ülkenin sadece yüzde 4,4’ünün ‘iyi durumda’ olduğu belirtilirken, yüzde 23,3’ünün ise ‘çok vahim’ durumda olduğu kaydedildi.
Ekonomik krizler, siyasi baskılar ve dijital platformların etkisiyle Dünya’da ve Türkiye’de basın özgürlüğü ciddi bir tehdit altına girerken, bağımsız gazetecilik günden güne zayıflıyor. Dünyada basın özgürlüğü, 2025’te şu ana kadarki en düşük seviyesine geriledi. Sınır Tanımayan Gazeteciler’in (RSF) yayımladığı 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre; 180 ülkenin yüzde 4,4’ünün ‘iyi durumda’ olduğu ifade edilirken, yüzde 23,3’ünün ‘çok vahim’ durumda olduğu belirtildi. Hükümetlere medya çoğulculuğunu destekleyecek ve gazetecilerin güvenliğini sağlayacak politikalar geliştirmesi için çağrıda bulunan RSF, basın özgürlüğündeki bu gerilemenin demokratik toplumların temelini sarsabileceğine yönelik beklentisini paylaştı.
Gazetecilerin güvenliği tehdit altında
RSF’nin raporuna göre, basın özgürlüğündeki gerilemenin temel nedenleri arasında ekonomi, siyasi baskılar ve dijital platformların reklam gelirlerini tekelleştirmesi yer aldı. Gazetecilerin güvenliğinin ‘ciddi bir tehdit altında’ olduğu kaydedilen raporda, “2024’te 54 gazeteci öldürüldü. 55’i kaçırıldı ve 550’den fazla gazeteci hapsedildi. Bu saldırıların çoğu Gazze, Myanmar, Rusya ve Çin gibi çatışma bölgelerinde yoğunlaştı” ifadelerine yer verildi.
Dünya basınında durum: Gazze’de 43 gazeteci öldürüldü
Filistin: Gazze’deki çatışmalar esnasında 43 gazetecinin öldürüldüğü kayıtlara geçti. İsrail’in medya ofislerine yönelik saldırıları ve yabancı basına uyguladığı kısıtlamalardan dolayı Filistin, 163’üncü sıraya geriledi.
Avrupa: Norveç, 9’uncu kez art arda ilk sırada yer aldı. Ancak Almanya, aşırı sağcı saldırılar ve medya üzerindeki siyasi baskılar nedeniyle 10’uncu sıradan 11’inci sıraya geriledi.
ABD: RSF, Donald Trump’ın ikinci başkanlık döneminde medyaya yönelik saldırıların artması ve kamu yayıncılarının fonlarının kesilmesi gibi nedenlerle ABD’nin 57. sıraya düştüğünü kaydetti.
Etiyopya: 2019 yılında basın özgürlüğünde ilerleme kaydeden ülke, Tigray Savaşı’ndan sonra gazetecilere yönelik baskılarla 145’inci sıraya geriledi. Savaşın başlamasından bu güne minimum 200 gazeteci tutuklandı ve 53’ü sürgüne zorlandı.
Türkiye’de durum ‘çok vahim’
2024 Dünya Basın Özgürlüğü endeksinde 158’inci sırada yer alan Türkiye, 2025 yılına gelindiğinde listenin 159’uncu sırasına geriledi. RSF, Türkiye’yi ‘çok vahim’ kategorisinde değerlendiriyor.
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS) 2024-2025 raporunda, Türkiye'de gazetecilerin çok ağır ekonomik ve siyasi baskılarla karşı karşıya olduğuna dikkat çekilirken; sendikal haklar, ifade özgürlüğü ve bağımsız gazeteciliğin ciddi tehdit altında olduğu belirtildi.
The Guardian
Agos
IndyTurk
AGORA AJANSI - CHANNEL24
