‘Menstrüel adalet’ tartışılıyor: Regl olmak lüks değil, haktır
Regl döneminde yaşanan eşitsizlikler, artık sadece bir sağlık sorunu olarak değil, temel bir insan hakları meselesi olarak değerlendiriliyor. Türkiye’de bu alanda öncü çalışmalara imza atan Konuşmamız Gerek Derneği, regl yoksulluğuna dikkat çekerek menstrüel ürünlere erişimin “lüks değil, evrensel bir hak” olması gerektiğinin altını çiziyor.
Konuşmamız Gerek Derneği, toplumsal tabuların ve ekonomik yetersizliklerin bir araya gelerek milyonlarca kişinin regl dönemlerini hijyenik olmayan koşullarda geçirmesine yol açtığına dikkat çekiyor. Özellikle gençler, öğrenciler ve düşük gelirli bireyler; ped, tampon ve menstrüel kap gibi temel hijyen ürünlerine düzenli erişim sağlayamıyor.
“Eşitlik hakkı ihlali”
Konuşmamız Gerek Derneği kurucu ortaklarından Bahar Aldanmaz, regl yoksulluğunun eğitimden sağlığa, psikolojiden toplumsal katılıma kadar geniş bir etkisi olduğunu şu sözlerle anlatıyor:
“Regl döneminde hijyenik ürün bulamadığı için okula gidemeyen gençlerle her gün karşılaşıyoruz. Bu, sadece bir sağlık sorunu değil; doğrudan bir eğitim hakkı, bir eşitlik hakkı ihlalidir.”
Devlet desteği şart
Dernek, menstrüel ürünlerin ücretsiz ya da düşük maliyetle temin edilmesi için devlet politikalarının geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor. “Nasıl ki sabun ve tuvalet kağıdı kamu binalarında ücretsizse, regl ürünleri de aynı şekilde erişilebilir olmalı” açıklamasında bulunuyor.
Kamusal alanlarda ped otomatları, okullarda bilinçlendirme eğitimleri
Dernek, yürüttüğü kampanyalarda belediyeler ve üniversitelerle iş birliği yaparak, metro istasyonları, okullar ve yurtlara ped otomatlarının yerleştirilmesi önerisinde bulunuyor. Ayrıca gençler arasında regl farkındalığını artırmak için eğitim materyalleri ve atölyeler düzenliyor.
“Toplumda tabunun yıkılması zamanı”
Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en görünmez alanlarından biri olan regl konusu, hâlâ ayıplanan, konuşulmayan bir mesele olarak kalmayı sürdürüyor. Konuşmamız Gerek Derneği, bu sessizliği bozmak için “#reglöyledeğilböyle” gibi dijital kampanyalarla sosyal medyada farkındalık yaratıyor.
Neden menstrüel adalet?
- Hijyen ürünlerine erişim bir lüks değil, haktır.
- Regl döneminde yoksulluk yaşayan bireylerin eğitim ve sosyal yaşama katılımı sekteye uğruyor.
- Toplumda regl konusunun tabu olmaktan çıkması, bireylerin özgürleşmesi açısından kritik.
- Kapsayıcı politikalar, yalnızca kadınları değil, regl olan tüm bireyleri kapsamalı.
Kaynaklar: Konuşmamız Gerek Derneği – Bianet
