Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi, Devletlerin İklim Krizi Karşısındaki Yükümlülüklerini Değerlendirecek

Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi, Devletlerin İklim Krizi Karşısındaki Yükümlülüklerini Değerlendirecek

Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi, 55 Afrika Birliği üyesi devletin iklim değişikliği karşısındaki insan hakları yükümlülüklerini değerlendirmek üzere danışma görüşü talebini ele alacak. Bu önemli adım, Pan-Afrika Avukatlar Birliği ve Afrika İklim Platformu öncülüğünde, iklim krizinden en çok etkilenen toplulukları temsil eden hukukçular ve sivil toplum kuruluşları tarafından 2 Mayıs 2025 tarihinde başlatıldı.

İklim Krizi ve İnsan Hakları: Afrika'nın Öncelikli Gündemi

Afrika kıtası, küresel sera gazı emisyonlarının küçük bir kısmından sorumlu olmasına rağmen, kuraklık, çölleşme ve sel gibi iklim değişikliği etkilerine karşı en savunmasız bölgelerden biri. Bu durum, kıtanın insan hakları açısından ciddi risklerle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

Mahkemeden Beklenenler: Adil Geçiş ve Kurumsal Sorumluluk

Başvuruda, devletlerin Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı ve ilgili insan hakları sözleşmeleri çerçevesinde:

İklim değişikliğinden en çok etkilenen toplulukları koruma,

Temiz ve yenilenebilir enerjiye adil bir geçiş sağlama,

İklim etkileri nedeniyle zarar görenlere tazminat sağlama,

Çok uluslu şirketlerin iklim değişikliğiyle ilgili hak ihlallerinden sorumlu tutulması

gibi konularda yükümlülüklerinin yorumlanması talep ediliyor.

Uluslararası Hukukta Yeni Bir Sayfa mı Açılıyor?

Eğer mahkeme bu başvuruyu kabul ederse, vereceği danışma görüşü, iklim adaleti ve insan hakları ilişkisini güçlendirebilir. Bu gelişme, Uluslararası Adalet Divanı ve Amerika İnsan Hakları Mahkemesi gibi diğer uluslararası yargı organlarının benzer kararlarıyla birlikte, devletlerin iklim değişikliğiyle mücadelede insan hakları yükümlülüklerini daha ciddiye almalarını sağlayabilir.

Bu süreç, Afrika'da ve dünya genelinde iklim adaletinin sağlanması için önemli bir dönüm noktası olabilir.

Kaynak:

Human Rights Watch, "Top African Rights Court to Consider States' Climate Obligations", 5 Mayıs 2025. Human Rights Watch+6Human Rights Watch+6Human Rights Watch+6