BM'den Karar: Suriyeli Mülteci Adil Sibih’in Tutuklanması Uluslararası Hukukun İhlali

Uluslararası hukukçu Kurtuluş Baştimar'ın Birleşmiş Milletler'e taşıdığı Adil Sibih dosyasında, BM Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu (WGAD), Kararda, Sibih’in tutukluluğunun “keyfi” olduğu belirtildi; Türkiye’ye serbest bırakma ve tazmin etme çağrısı yapıldı.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ne bağlı Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu, 2025 yılı Nisan ayında verdiği 12/2025 sayılı kararla, Türkiye’de idari gözetim altında tutulan Suriyeli mülteci Adil Sibih’in gözaltı ve tutukluluk sürecini uluslararası hukuka aykırı buldu.

 2000 doğumlu Sibih, Kayseri’de geçici koruma kimliğiyle yaşayan bir Suriyeli mülteciydi. 19 Eylül 2024’te sabaha karşı evine düzenlenen baskında, herhangi bir yakalama ya da arama kararı gösterilmeden gözaltına alındı. Terör örgütü üyeliği suçlamasıyla sorgulanan Sibih, bu süreçte avukatına erişim hakkı olmadan ifade verdi. Daha sonra hakkında sınır dışı kararı alındı ve Kayseri Geri Gönderme Merkezi’nde idari gözetime alındı.

BM: Gözaltı keyfi, delil yok, haklar ihlal edildi

WGAD kararında, Sibih’in tutukluluk sürecinin dört ayrı kategoride keyfi olduğu tespit edildi:

Kategori I: Hukuki dayanak sunulmadan gözaltına alınması,

Kategori II: İfade ve inanç özgürlüğü nedeniyle cezalandırılması,

Kategori IV: Mülteci olarak etkili hukuki denetim olmadan idari gözetimde tutulması,

Kategori V: Ulusal kimliği ve dini görüşleri nedeniyle ayrımcılığa uğraması.

Özellikle WhatsApp grubunda dini içerikler paylaştığı gerekçesiyle tutuklanmasının ifade ve inanç özgürlüğünü ihlal ettiği belirtilen kararda, "Katıldığı grubun dini sohbet amaçlı olduğu ve herhangi bir şiddet ya da terör bağlantısı tespit edilmediği halde, terör örgütü propagandasıyla ilişkilendirilmesi kabul edilemez" denildi.

“Serbest bırakılmalı, tazmin edilmeli” çağrısı

WGAD, Türkiye'ye Adil Sibih’in derhal serbest bırakılması ve uğradığı hak ihlalleri nedeniyle kendisine tazminat ödenmesi çağrısında bulundu. Ayrıca, bu sürece karışan yetkililer hakkında bağımsız ve tarafsız soruşturma başlatılması gerektiğini vurguladı.

Kurtuluş Baştimar: “Bu karar, mülteci hakları için emsal niteliğinde”

Davayı BM'ye taşıyan uluslararası hukuk uzmanı Kurtuluş Baştimar, Channel 24’e yaptığı açıklamada, “Bu karar sadece Adil Sibih için değil, Türkiye’deki tüm mültecilerin haklarını koruma adına önemli bir dönüm noktasıdır. Türkiye, uluslararası yükümlülüklerine uygun hareket etmeli ve bu kararı dikkate almalıdır,” ifadelerini kullandı.

BM, Türk hükümetinden altı ay içinde kararın uygulanmasına yönelik adımları raporlamasını